07 AĞUSTOS: Reşkotan ve Raman direnişi

07 AĞUSTOS – Türk ordusu, Şeyh Sait İsyanı’nı bastırmıştı. Ancak istediği düzeni-sistemi yaratma konusunda zorlanıyordu. Kürtler, her fırsat bulduklarında başkaldırıyordu. Ve bu duruma bir “son vermek!” gerekiyordu. Reşkotan ve Raman Tedip Harekatı diye Türk devlet belgelerine geçen isyan böyle başladı.

Kürtlerin isyan gerekçesi ise her zamanki rahatsızlıklardı. TC’nin politikalarından rahatsızlık duyuyor, TC’nin uyguladığı siyasi ve fiziki şiddete karşı başkaldırıyorlardı.

İçişleri Bakanlığı, 26 Mayıs 1925’te, Şark İstiklal Mahkemesi Savcılığı, 3.ordu Müfettişliği, Erzurum, Mardin, Dersim, Ergani, Genç, Siverek, Van, Beyazıt, Malatya, Diyarbakır, Muş, Bitlis, Elazığ ve Siirt illerine yönelik olarak bir genelge yayınladı. Bu genelgede, yapılacak olan harekatın hangi esaslarda yürütüleceği izah ediliyor, her kurum veya bölgenin nasıl bir harekat tarzı içinde olacağı belirtiliyordu.

Türk ordusu, bu amaçla, Siirt’in batısındaki Sason, Silvan, (Diyarbakır) ve Dicle Nehri’nin kuzeyi arasında kalan bölgede yaşayan Reşkotan (Reşkotan) ve Raman aşiretlerine yönelik olarak operasyon başlattı. Daha önce söz vermelerine rağmen Şeyh Sait İsyanı’na destek vermeyerek Garzan bölgesindeki cephenin çökmesine neden olan bu aşiretlerin hedef olarak seçilmesinin nedeni, Kürtleri itaat etmeye zorlamaktı.

Askeri birlikler hazırlıklarını yaptılar, gerekli olan bölgelere konumlandılar. Bu arada, Raman ve Reşkotan aşiretleri ile eskiden beri süregelen düşmanlıları bulunan aşiretler belirlendi ve onların operasyona destek vermesi için gerekli girişimlerde bulunuldu. Mardin Cezaevi’nde tutuklu olan ve Raman aşiretine olan düşmanlığıyla tanınan Kefercus’lu İbrahim Ağa gibi işbirlikçiler cezaevinden çıkarıldı ve devletin yanında savaşması şartı ile affedildi.

7 Ağustos 1925’te 41. Tümen, operasyonu başlattı. İlk etapta 16 köyü kapsamına alan operasyon genişletildi ve Reşkotan, Raman, Alikan ve Receban aşiretlerinin yaşadığı tüm bölgelere yayıldı. Yer yer, küçük çaplı direnişler olsa da 12 Ağustos 1925’te operasyon sonuçlandı. Dayanamayacağını anlayan bazı Kürt savaşçılar dağa çekildi.

Raman Aşiret reisi Emin Bey önderliğindeki Kürt savaşçılar, dağdaki direnişlerini sürdürdüler. Ancak Türk ordusunun onları rahat bırakma niyeti yoktu. Bu seferde çatışmalar Sason Deresi çerçevesine kaydı. Bölgede bulunan Bukran aşireti Emin Bey’e destek verince yoğun bir çatışma süreci başladı. Birkaç yüz savaşçı kalmalarına rağmen Kürt savaşçılar direnişi sürdürdü.